Kredi stoku 1, devlet tahvili 3 birim arttı

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Bankaların ellerindeki TL cinsi menkul kıymet büyüklüğü Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun haftalık verilerine göre 13 Ocak itibariyle son bir yılda yüzde 84,6 arttı. Geçen yıl önce TÜ- FE’ye endeksli kağıtlara yoğun ilgi ardından makroihtiyati önlemlerle sabit getirili menkul kıymetlere zorunlu ilgi bankalarda TL menkul kıymet stokunu 1.4 trilyon liraya yükseltti. Toplam menkul kıymet stoku da yüzde 58,3 artışla 2.4 trilyon lira seviyesine geldi. Bankalardaki tahvil stoku içinde devlet tahvillerinin değişimi ise çok daha dikkat çekici. Geçen yıl 14 Ocak haftasında bankalardaki devlet tahvili stoku 330.4 milyar lira iken bu yıl 13 Ocak haftasında 1.16 trilyon liraya yükseldi. Bu yüzde 250,5’lik bir artışa işaret ediyor.

Devlet tahvili stoku katlandı

BDDK verilerine göre kamu mevduat bankalarında devlet tahvili stoku geçen yıl başında 119.4 milyar lira iken bu yıl yüzde 373,4 artışla 565.3 milyar liraya yükseldi. Yerli özel mevduat bankalarında geçen yılbaşında 126.3 milyar lira olan devlet tahvili stoku da yüzde 198,6 artarak 377.2 milyar liraya çıktı. Yine yabancı mevduat bankalarında da 63 milyar lira olan devle tahvili stoku yüzde 213,5 artış göstererek 197.5 milyar liraya geldi.

Devlet tahvillerindeki artışla beraber TL menkul kıymet stokunda kamu mevduat bankalarında bir yılda yüzde 65,1, yerli özel mevduat bankalarında yüzde 75 artış yaşanırken yabancı mevduat bankalarında yüzde 113,4 ile iki katından fazla arttı. Bankacılık sektöründen edinilen bilgilere göre ise menkul kıymet stokunda sabit getirili menkul kıymetlerin oranı en yüksek bankalar Garanti, İş Bankası ve Halkbank olarak öne çıkıyor.

Geçen yıl enflasyondaki yükseliş beklentisi ile beraber yılın ilk yarısında bankalar Hazine’nin TÜFE’ye endeksli kağıtlarına rekor talep gösterdi. Yükselen enflasyon ile bankacılık sektöründe muazzam karlar elde edildi. Yılın ikinci yarısında ise Merkez Bankası bankacılık sektörüne getirdiği makroihtiyati önlemlerle sabit kuponlu devlet tahvili alımına yönlendirdi. Mart 2022’de yüzde 28,56 seviyesinde olan uzun vadeli gösterge tahvil faizi üst üste gelen önlemlerin ve bankaların sabit kuponlu menkul kıymet talebinin artmasıyla tek haneye kadar geriledi. Merkez Bankası, TL kredi büyümesinde aylık sınır aşıldığında, TL kredi faizlerinde belirlenen oran geçildiğinde, TL mevduatın payı belli oranın altında kaldığında bankalara ek menkul kıymet alım şartı getirdi. Ayrıca teminat sisteminde de sabit kuponlu tahvilin oranını artırdı.

En hızlı artış yabancı mevduat bankalarında

BDDK verilerine göre geçen yılın ilk haftasında bankacılık sektöründe TL cinsi menkul kıymet stoku 743.6 milyar lira seviyesindeydi. 13 Ocak itibariyle ise 1 trilyon 372,7 milyar liraya çıktı. Bir yılda TL yüzde 84,6’lık artış yaşandı. Toplam menkul kıymet stoku artışı ise yüzde 58,31’de kaldı. Kamu mevduat bankalarında geçen yıl başında 361.4 milyar lira olan TL cinsi menkul kıymet stoku 13 Ocak itibariyle yüzde 65,1 yükselişle 596.6 milyar liraya yükseldi. Yerli özel mevduat bankalarında geçen yıl başında 227.7 milyar lira olan TL cinsi menkul kıymet stoku yüzde 75 artışla 398.4 milyar liraya çıktı. Geçen yıl başında 103.5 milyar liralık TL cinsi menkul kıymet stokuna sahip yabancı mevduat bankalarında büyüklük 13 Ocak itibariyle 220.9 milyar liraya yükseldi. Yani yüzde 113,4 artış yaşandı.

BDDK verileri TL cinsi toplam menkul kıymet stokunu gösteriyor. Bu stokta hem TÜFE’ye endeksli hem de sabit kuponlu menkul kıymetler bulunuyor. Hazine’nin verilerine göre ise geçen yıl ocak ayında bankacılık sektörü iç borç stokunun yüzde 73,7’sini elinde tutarken bu oran hızla arttı ve Aralık 2022’ye gelindiğinde yüzde 76,9’a yükseldi. Kamu bankaları Ocak 2022’de iç borç stokunda yüzde 38’lik orana sahipken bu oran yılsonunda yüzde 36,3’e geriledi. Özel bankalarda geçen yılbaşında yüzde 20,2 olan sahiplik oranı yüzde 22,3’e, yabancı bankalarda ise yüzde 8,2 olan sahiplik oranı yüzde 10,9’a çıktı.

Yine Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre iç borç stokunda sabit faizli tahvillerin payı Ocak 2022’de yüzde 52,15 iken Aralık 2022’de yüzde 54,81’e yükseldi. TÜ- FE’ye endeksli tahvillerin payı da ocaktaki yüzde 23 oranından Aralık 2022’de yüzde 21’e indi. Sabit kuponlu tahvil stoku bir yılda yüzde 47,81 artarken TÜFE’ye endeksli kağıtlarda artış yüzde 28,25 oldu.

Sabit kuponlu kağıt en fazla İş Bankası, Garanti ve Halk’ta

Bankacılık sektörü kaynaklarının yaptığı hesaplamalara göre TL sabit kuponlu tahvil stoku en yüksek bankalar İş Bankası, Garanti BBVA ve Halkbank olarak öne çıkıyor. En düşük stok Yapı Kredi’de olurken Vakıfbank onu takip ediyor. TÜFE’ye endeksli kağıtlarda ise en yüksek stok Garanti BBVA’da görünüyor. Yapı Kredi ikinci sırada bulunurken onu Akbank ve İş Bankası takip ediyor. Yabancı para tahvil stokunda ise Vakıfbank öne çıkıyor. Vakıfbank’ı, Akbank, Yapı Kredi, Halkbank, Garanti ve İş Bankası izliyor. Şebnem Turhan/ekonomim.com